In de vorige blog schreef ik dat moeilijk gedrag een manier van communiceren is.
Moeilijk gedrag bij kinderen/jongeren met autisme is vaak het gevolg van moeilijkheden of beperkingen die gepaard gaan met het autisme. het kind kan het moeilijk vinden om te verwoorden wat hem dwars zit en dat kan voor frustratie zorgen.
Bij hulpvragen over moeilijk gedrag is het goed om altijd als eerste naar de omgeving te kijken. Is de omgeving waar het kind zich in bevindt autismevriendelijk en sensorisch waardevol. Een mooi artikel over de sensorisch waardevolle omgeving vind je door hier te klikken.
Is de omgeving autismevriendelijk en sensorisch waardevol dan zijn er een aantal manieren die helpen om moeilijke gedrag om te buigen naar gewenst gedrag:
Bedenk een strategie om moeilijk gedrag te voorkomen
Emma kan zich niet concentreren tijdens het werken in de klas omdat ze veel last heeft van alle geluiden in zijn omgeving. Ze eist continu van andere kinderen dat ze nog stiller zijn wat voortdurend tot conflicten leidt. Sinds ze op deze momenten een MP 3 spelertje mag gebruiken kan Emma zich weer op zijn werk concentreren en is het moeilijk gedrag verdwenen.
Bram huilt altijd wanneer zijn haren geknipt worden. Naar de kapper gaan is telkens weer een drama. Door Bram een tablet te geven met zijn favoriete filmpjes is hij niet meer gefocust op het knippen van zijn haren en lukt het de kapper zijn haren mooi in model te knippen
Leer het kind vaardigheden aan die het moeilijk gedrag kunnen vervangen
Wanneer er onduidelijkheden zijn raakt Nick in paniek en dan rent hij naar een begeleider en begint deze te slaan. Wanneer de begeleiders hem dan even bij zijn handen vasthouden, wordt Nick rustig en kan hij aangeven wat er aan de hand is. Dus het slaan is zijn manier van communiceren dat er iets onduidelijk is.
De begeleiders geven Nick inzicht in zijn paniek door zijn emoties te visualiseren in een stoplicht. Wanneer Nick boos is visualiseren de begeleiders dit door het stoplicht op rood te zetten en zijn handen vast te houden. Wanneer hij dan rustig is kan hij vertellen wat er is zodat de begeleiders hem kunnen helpen. Het volgend doel is dat Nick zelf al via het stoplicht aangeeft dat iets onduidelijk is.
Jesse bijt bij spanning in zijn t-shirt. Gevolg is dat er in alle shirtjes gaatjes zitten. Hij krijgt een, speciaal voor kinderen gemaakt, kauwstaafje dat hij op die momenten kan gebruiken.
Zorg voor een voorspelbare en veilige begeleidingsstijl
Juf Lieke voelt zich machteloos, ze weet gewoon niet hoe ze met het moeilijk gedrag van Demi om moet gaan. Ze is met haar in gesprek gegaan, boos geworden, en ze heeft haar genegeerd. Alles werkt een tijdje maar dan gaat Demi toch weer moeilijk gedrag vertonen. Door met collega’s en ouders het gedrag van Demi te bespreken heeft Juf Lieke meer inzicht gekregen in waarom Demi het soms moeilijk heeft. Vanuit die manier van kijken werd gezamenlijk bedacht hoe juf Lieke met het gedrag kon omgaan. Afgesproken werd ook om de komende 10 dagen niet van deze interventie af te wijken. Voor juf Lieke niet makkelijk maar uiteindelijk gaf haar voorspelbare reactie Demi rust en doofde het moeilijk gedrag langzaam uit.
De ouders van Simone houden van feestjes, onverwachte bezoekjes en spontane uitstapjes in de weekenden. Simone kan van al deze activiteiten genieten maar het onverwachte ervan zorgt voor stress. Door alles vooraf in te plannen in de agenda werd het voor de ouders van Simone allemaal iets minder spontaan. Maar de rust die het Simone gaf zorgde daarentegen voor meer plezier voor allemaal.
Nieuwsgierig naar nog meer praktijkvoorbeelden en tips rondom het begeleiden en coachen van kinderen en jongeren met autisme? Like mijn facebookpagina en blijf mijn blogs volgen.
Sandra Stultiens-Houben
www.autismeprikkels.nl
begeleiding-coaching-advies -informatie
Nederweert